Geert Jan Jansen had, en heeft nog steeds, een grote bewondering voor de CoBrA beweging. Hij was vooral gefascineerd in één van de oprichters van de beweging: Karel Appel. Iedereen kent Geert Jan Jansen als een meester vervalser van o.a. Picasso, Dalí, Miró, Matisse, Klimt, Chagall en Warhol. Maar zijn echte passie, gevoel voor kleur en compositie ziet u vooral terug in zijn CoBrA vervalsingen, met name deze van Karel Appel. In deze blog neem ik u graag mee in de wereld van de Cobra's.
Laten we het eerst hebben over de Cobra beweging zelf, het verhaal is welbekend: vlak na de tweede wereld oorlog komen enkele kunstenaars van Denemarken, België en Nederland samen. Ze richten CoBrA op, de naam op zich is niet toevallig: het is een samensmelting van de drie grote steden Copenhagen, Brussel en Amsterdam. Tijdens de wereldoorlog waren kunstenaars opgesloten in hun eigen bubbel, na de oorlog was er een grote drang in de kunstwereld om de grenzen over te gaan en gedachtengoed te delen. Enkele van de bekendste kunstenaars uit de beweging zijn: Jorn, Pedersen, Mortensen, Appel, Constant en Corneille.
Het gedachtegoed van de CoBrA beweging was duidelijk: afstand van de koude geometrische vormen van Mondriaan, geen academische onzin maar spontane acties. Het proces van de creatie werd even belangrijk als het eindresultaat. Ze namen afscheid van de Italiaanse grote (Titian, Michelangelo, Piero Della Francesca, enzovoort). Inspiratie kon overal gevonden worden: in tekeningen van kinderen, graffiti werken, steen tekeningen van de Vikings, Picasso, Miró, Afrikaanse kunst,… Een nieuw gedachtegoed.
Waar kwam Geert Jan Jansen zijn fascinatie voor deze beweging vandaan? Misschien het gedachtegoed van de beweging zelf? Geert Jan Jansen zelf heeft kunstgeschiedenis gestudeerd, in één van onze eerste gesprekken gaf hij al aan hoe jammer hij het vond dat moderne kunst zo ondergewaardeerd wordt in kunst opleidingen. Als meesterschilder kan hij bijna elke kunstwerk neerzetten, misschien is het de bewondering voor de technieken van Appel? Volgens hem is Appel een groot schilder. Vaak denken mensen dat het creëren van een Cobra een makkelijk foefje is, zelf zegt Geert Jan hierover: "Wie zo denkt, moet het zelf eens proberen. Alle kleuren door elkaar geeft brij,… Ja, Appel knijpt af en toe tubes leeg op het doek. En hij veegt met het paletmes of met zijn hand door de verf. Ja, dat doet hij allemaal en nog veel meer. Het ziet er simpel uit, maar zo simpel is het niet". (Magenta, Geert Jan Jansen).
En dat klopt, de Cobra schilderijen van Geert Jan Jansen zijn meesterwerken in kleur en vormgeving, ze roepen direct emoties bij de toeschouwer op. Daarom dat we deze GJJ stijl met trots verkopen bij Art Gallery Pot, het is ook één van de best verkochte (schilder) onderwerpen. Wat de reden van zijn fascinatie ook mag zijn, Cobra is de stijl waar ik aan denk wanneer u mij vraagt om Geert Jan Jansen te beschrijven.
Ik denk vaak terug aan dit opmerkelijke verhaal: Geert Jan Jansen had een gouache gemaakt, ingelijst met roestige spijkers en oud karton. Hij bracht hem naar de veiling in London, daar was de veiling meester erg enthousiast. Immers, werken uit de cobra periode waren zeldzaam en konden veel opbrengen. Toen een paar maanden later de veiling catalogus bij Jan Jansen op de deurmat viel moest hij even goed kijken. Naast de foto van het werk, de afmetingen in inches en millimeters stond de naam van het werk CHILD WITH A TOY. En vlak daarna: Certified by the artist. Dit wil zeggen dat de veiling een foto naar Appel had gestuurd. En dat de kunstenaar zijn goedkeuring had gegeven. De gouache werd voor een groot bedrag verkocht en stond een jaar later in het boek met internationale veilingrecords. Een gouache van Geert Jan Jansen, door Karel Appel zelf gecertificeerd.
Uiteindelijk is Geert Jan Jansen door de politie ontdekt door één bezoek aan een veilinghuis in 1994. Hij had een pentekening van Chagall, een gouache van Jorn en een schilderij van Appel bij zich. Van de eerste twee had hij een certificaat mee, expert Cubitt van het veilinghuis liet de werken onderzoeken. Het certificaat van Chagall had een spelfout, om de werken extra te controleren werd er contact op gezocht met Appel, deze bevestigde dat het schilderij van hem was. Cubitt bleef echter wantrouwig, het Chagall-comité bevestigde dat het certificaat (en dus ook het werk) een vervalsing was. Waarop de franse politie werd geïnformeerd, het kaartenhuis viel in en Jan Jansen werd gearresteerd.
Wilt u het hele verhaal van Geert Jan Jansen lezen? Dan raad ik u graag zijn biografie Magenta aan.
